Optreden als meldpunt

Op 23 september heeft mijn collega Adinda Lammens de lesdag Optreden als meldpunt verzorgd en ik mocht deze bijwonen. Tijdens deze lesdag kwamen verschillende onderwerpen aan bod zoals de belangrijkste punten uit de Wet bescherming klokkenluiders (Wbk), hoe je een meldpunt kan inrichten en hoe een meldproces verloopt. Wist je trouwens dat lang niet alle organisaties een meldprocedure hebben die voldoet aan de Wbk? Je leest er hier meer over. 

De lesdag begon met een korte voorstelronde waar iedereen kon vertellen waar ze vandaan kwamen en wat ze graag wilden leren. Zo werd het ijs gebroken en ontstond er een fijne en vertrouwelijke sfeer, ook de dilemma’s tussendoor droegen hieraan bij. Naast de toelichting van de theorie was er ook ruimte voor vragen. Dit zorgde voor veel interactie en levendige discussies. Daarnaast werden er casussen besproken om de theorie meteen in de praktijk toe te passen. Een belangrijk onderdeel hierbij is: Wanneer is er sprake van een vermoeden van een misstand? Hieronder volgt de wettelijke definitie van een misstand uit de Wet bescherming klokkenluiders:  

Misstand:  

• Een schending of een gevaar voor schending van het Unierecht, of  
• Een handeling of nalatigheid waarbij het maatschappelijk belang in het geding is bij:  
  • Een schending of een gevaar voor schending van een wettelijk voorschrift of van interne regels die een concrete verplichting inhouden en die op grond van een wettelijk voorschrift door een werkgever zijn vastgesteld, dan wel  
  • een gevaar voor de volksgezondheid, voor de veiligheid van personen, voor de aantasting van het milieu of voor het goed functioneren van de organisatie als gevolg van een onbehoorlijke wijze van handelen of nalaten. 

Het is niet altijd duidelijk wanneer er sprake is van een vermoeden van een misstand. Op de website van het Huis voor Klokkenluiders worden daarom twee voorbeelden gegeven van situaties waarbij sprake is van een misstand die je daarbij verder op weg kunnen helpen. De volgende vragen kunnen daarbij helpen en zijn hier terug te vinden:  

• Hoeveel mensen worden geraakt door de vermoedelijke misstand?
• Wat is de positie of functie van de betrokkenen?  
• Zijn die mensen extra kwetsbaar?  
• Wat is er te zeggen over de omvang en duur van de gemelde misstand?  
• In wat voor soort organisatie speelt de gemelde misstand zich?  
• En wat is de functie(s) van de persoon die de vermoede misstand heeft gepleegd? Wat is de omvang van de (mogelijke) schade? En is er wellicht maatschappelijke onrust te verwachten? 

Daarnaast deelde Adinda ook praktische tips en concrete handvaten over de praktijk en hoe je wet- en regelgeving kan toepassen. Ik vond het een geslaagde dag en heb er veel van geleerd. Het is een thema dat mooie discussies en dilemma’s met zich meebrengt.
Wij helpen jouw organisatie graag als je behoefte hebt aan advies of even wilt sparren over het inrichten van het meldpunt of het optreden als meldpunt.
Je kan contact op nemen met mijn collega’s Saskia Overdevest of Adinda Lammens voor meer informatie hierover.